Idea formy/forma idei

Kazimierz Malewicz odkrywał kubaturę przestrzeni stosując miarę Suprematyzmu w malarstwie. W serii najpierw kartonowych makiet Planitów, a potem gipsowych modeli Architektonów odzyskał figurę kwadratu dla przestrzeni. Zróżnicowane figury, swoją dynamiczną budową odkrywały kosmiczną naturę Suprematyzmu. Nieskazitelnie białe formy Architektonów wyrażają ideę utopii architektonicznej, syntezę wyobraźni i rzeczywistości. Istnieją nie tylko jako widzialne formy, ale także jako nośniki teorii. Rysunek, model i prototyp to kolejne etapy konkretyzowania idei zanim przyjmie ona ostateczna formę. Moment, kiedy idea osiąga zmaterializowaną postać, to chwila kiedy staje się przedmiotem wywołującym przeżycia estetyczne. Idea staje się przedmiotem estetycznym, dziełem sztuki.

Na wystawie „Idea formy/forma idei” zostały pokazane rzeźby przedstawicieli awangardy rosyjskiej i polskiej: Kazimierza Malewicza, Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego oraz współcześnie tworzących artystów rosyjskich: Anatolija Komelina i Wladimira Niemuchina.

„Oryginalny, jedyny, niepowtarzalny – takich wartości upatrywano w dziele sztuki zgodnie z długą europejską tradycją. Wyrobione „oko znawcy” tropiło dotknięcia „ręki artysty”, od niego uzależniając atrybucje i oceny. Sztuka XX/XXI wieku dokonując swych przekroczeń, destrukcji i prowokacji poddała w wątpliwość także i to – unikalność, oryginalność materialnej substancji dzieła. Nie przedmiot lecz akcja, nie obiekt lecz jego ślad, nie materia lecz przekaz, nie unikalność lecz powtarzalność – wciąż stajemy wobec konieczności rewizji naszych pojęć, kryteriów i nawyków. Takie pytania stawia też ta wystawa.” – prof. Maria Poprzęcka.