Biuro Wystaw

Nigdy nie będziesz szła sama
Adam Kozicki

2 stycznia 2022 roku Adam Kozicki został aresztowany przez policjantów w cywilnych strojach. Niebezpieczne i niemoralne decyzje władz sprawiły, że jego własne ciało mogło zostać wykorzystane przeciwko niemu. Warunki, w jakich przebywał, doprowadziły go do stanu niestabilności psychicznej i fizycznej, który utrzymywał się jeszcze długo po zatrzymaniu. Jak przypomina bell hooks, bezpieczeństwo istnieje w relacji,[1] ale jest też przywilejem, którego często i bezdusznie odmawia się osobom uznanym za przestępców, niezależnie od winy czy zarzutów.

Cykl prac “Nigdy nie będziesz szła sama” powstał po aresztowaniu Kozickiego. Przedstawiają one pnącza tyrani, które wdzierają się pod skórę, rozdzielając warstwy pokrewieństwa, do momentu, w którym stajemy się “Innymi”. Podczas gdy dezorientacja i izolacja hamuje zdolność do oporu, świadectwo tych doświadczeń jest amunicją, dzięki której proces zostaje odwrócony, a władza odzyskana.

Systemy, w których żyjemy, najczęściej zorientowane na zachodnie, kapitalistyczne reżimy, są zasadniczo zawsze zbudowane na rasistowskich, klasistowskich i kolonialnych ideologiach. Choć w rzeczywistości służą tylko wąskiej części populacji, są strukturalnie zaprojektowane tak, by pozbawić praw większości. Ponieważ władza instytucjonalna nie jest niezbywalna, konieczne jest niszczenie więzów wspólnoty i podsycanie wyobcowania, ponieważ, jak dobrze wiemy, strach i dezorientacja pomagają w utrzymaniu kontroli. Choć z reguły kwestie nierówności rozstrzygają się za murami instytucji, to widocznym miejscem przecięcia ciał, państwa i przemocy instytucjonalnej jest przestrzeń publiczna. Choć w teorii ta przestrzeń jest wspólna, to w rzeczywistości często sprawuje funkcje utrzymania władzy, zarówno poprzez brak dostępu, jak i upolitycznienie architektury i obiektów, takich jak pomnik, które zwykle są chronione bardziej niż ciało i krew, z których zostały zbudowane. Negocjowanie tego stanu stawia obywateli przed dylematem, w którym sprzeciw stwarza ryzyko materialne, a milczenie jest współudziałem. Jak zauważa Paul B. Preciado w odniesieniu do nadmiernej obrony zaściankowych pomników, cierpimy nie z powodu zapominania normatywnej historii, ale z powodu systematycznego wymazywania historii ucisku i oporu.[2]

Nie dziwi więc fakt, że gdy ktoś doświadczył instytucjonalnej transgresji i wypowiada się przeciwko takim przewinieniom, zostaje uznany za pariasa. Osoba zostaje re-kryminalizowana, by zachować wyimaginowaną granicę między złem, a dobrem. Oskarżenie Kozickiego o zbezczeszczenie publicznego pomnika jest konsekwencją jego sprzeciwu i pozostawiło go w nowej relacji do własnego przywileju i śmiertelności. Hasło “Nigdy nie będziesz szła sama” zapożyczone z ruchu kobiet, który w największym stopniu przyjął to wyrażenie w 2020 roku, jest wezwaniem do solidarności przeciwko wielu usankcjonowanym przez państwo naruszeniom praw człowieka, od braku dostępu do aborcji, przez wywózki na białoruskiej granicy, nadmierne użycie siły i nadużywanie władzy.

W tych dziełach możemy dostrzec zdewastowany świat, w którym obrona ideologii dominuje nad ochroną ciał. To miejsce, gdzie współczucie jest luksusem, nagrodą zarezerwowaną tylko dla tych, którzy na nią zasłużyli, najmniej agresywnych agresorów. Te prace, reprezentujące osobistą perspektywę artysty, są też refleksją nad zbiorową emancypacją od wyparcia i alienacji, lamentem nad tymi, którzy zostali zmuszeni do cierpienia z rąk państwa.

[1] Kaba, M. (Guest). (2023, January 18). Being Seen, Episode 28, Safety [Audio podcast]. Retrieved from chrt.fm/track/8BE4CC/traffic.megaphone.fm/HRYC2581508613.mp3?updated=1638884445.

[2] Preciado, P. B. (2020, November 1). Paul B. Preciado’s year in Review. The online edition of Artforum International Magazine. Retrieved 2023, from www.artforum.com/print/202009/when-statues-fall-84375

Adam Kozicki (ur. 1992, Warszawa) – absolwent Wydziału Grafiki oraz Wydziału Malarstwa stołecznej ASP. Laureat Nagrody mBanku „m jak malarstwo” (UpComing, 2021) i III nagrody w 45.edycji Biennale Bielskiej Jesieni (2022). Jego pracew 2022 roku brały udział m.in. wystawie zbiorowej „Niepokój przychodzi o zmierzchu” w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki oraz 14. edycji festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE – „Walka o ulice” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Bliska jest mu idea (post)sztuki, w ramach której zaangażowanie społeczne jest trwale złączone z twórczym aktywizmem.

Katie Zazenski jest amerykańską kuratorką, artystką, dyrektorką Stroboskop Art Space (PL) i redaktorką magazynu BLOK. Zazenski otrzymała tytuł magistra rzeźby w Cranbrook Academy of Art (USA) i jest dwukrotną stypendystką Fulbrighta w Polsce, gdzie obecnie przebywa.

Udostępnij


Adam Kozicki

Nigdy nie będziesz szła sama

28.01 – 3.03.2023

Kuratorka: Katie Zazenski